การถ่ายภาพเด็กเป็นเรื่องยาก แม้ว่าเด็กจะน่ารักน่าชังขนาดไหน แต่เด็กไม่อยู่นิ่ง น้องจะคลาน กระดุกกระดิก ร้องไห้ และไม่เข้าใจคำขอร้องอะไรเลย แม้แต่ในปัจจุบันที่กล้องมีการทำงานรวดเร็วและกดได้หลายภาพ เรายังต้องถ่ายเป็นร้อยเพื่อเลือกภาพน้องน่ารักไม่กี่ภาพ ลองนึกถึงถ้าเราเกิดสมัยวิคตอเรียนถึงเอ็ดวอเดียน ช่วงกลางศตวรรษที่ 19 ถึงต้นศตวรรษที่ 20 (ประมาณ 1840-1819) ขณะที่กล้องยังเป็นฟิล์มกระจก กล้องตัวใหญ่ที่ต้องใช้เวลาเป็นนาทีสำหรับถ่าย 1 ภาพ และไม่ใช่กระบวนการที่สามารถกดเผื่อกดเล่นได้ นั่นเป็นเหตุผลให้สตูดิโอภาพถ่ายในสมัยนั้นจะแนะนำให้แม่นั่งอยู่ด้วยตอนถ่ายภาพน้อง แต่ถ้ามีแม่ติดมาด้วยอาจไม่ได้ดั่งใจลูกค้าที่อยากได้แต่รูปเด็กน้อย จึงเกิดเทคนิคการซ่อนแม่หลากหลาย

เราเห็นทั้งการแอบแม่ด้วยผ้า (ที่ดูยังไงก็ไม่เนียน มาเป็นตัวเลยจ้าา) การคลุมผ้าหลอกว่าแม่เป็นโซฟา (อะ… อันนี้พอเนียนๆ หน่อย) การให้แม่จับน้องไว้แล้วครอปแม่ออกทีหลัง (ในภาพนี่มาเป็นแขนเลยเด้ออ) หรือการให้แม่นั่งอยู่นั่นแหละ แล้วเอาผ้ามาคลุมแค่หน้า (หะ… อันนี้คืออ… หะ… ยังไงนะ) ซึ่งทั้งหมดดูเป็นวิธีที่ได้รับความนิยม เพราะจากการศึกษาค้นคว้าในปัจจุบัน เราพบภาพแม่แอบหรือที่เรียกกันว่า Hidden Mother หลายพันภาพ แต่ถึงเราจะเรียกภาพเหล่านี้ว่า Hidden Mother และเราใช้คำว่า ‘แม่’ ตลอดโพสต์นี้ ในภาพอาจไม่ใช่แม่ก็ได้ คนในภาพอาจเป็นพี่เลี้ยง ญาติ หรือพ่อ ก็เป็นได้หมด

ภาพ Hidden Mother เริ่มจางความนิยมลงในช่วง 1920s ที่กล้องเริ่มพัฒนาจนใช้เวลาน้อยลงจากระดับนาทีกลายเป็นวินาที และฟิล์มมีราคาถูกลงจนสามารถใช้ในครัวเรือนได้แพร่หลายมากขึ้น ทำให้แม่ไม่ต้องนั่งอุ้มเป็นนางแอบอีกแล้ว แต่ในหลายครั้งแม่กลายเป็นคนหลังกล้องกดชัตเตอร์เอง อย่างไรก็ตาม ในบางภาพเราก็ยังเห็นมือคนจับน้องให้อยู่นิ่ง หรือแม้แต่ภาพในอัลบั้มครอบครัวของเราเอง D1839 อยากยุให้ลองกลับไปดู เราอาจเห็นภาพถ่ายเราในวัยเด็กที่มีมือใครสักคนจับเราอยู่ก็ได้!

ถ้าสนใจเรื่องราวภาพถ่ายสมัยวิคตอเรียน D1839 ยังเคยลงเรื่องราวเกี่ยวกับภาพผีในยุคนั้นด้วย มากุ๊กกุ๊กกู๋ไปด้วยกันในลิงก์นี้ www.facebook.com/D1839Magazine/posts/246831850481295

สามารถอ่านเกี่ยวกับภาพถ่ายเด็กสมัยวิคตอเรียนเพิ่มเติมได้ทาง

1.Aperture. Hidden Mother. www.aperture.org/editorial/hidden-mothers

2.The Atlantic. Victorian Mothers Hid Themselves in Their Babies’ Photos. http://www.theatlantic.com/…/victorian-mothers…/611347/

3.The Guardian. The lady vanishes: Victorian photography’s hidden mothers. http://www.theguardian.com/…/hidden-mothers-victorian…